برای به ثمر نشستن حاصل تلاش انسان، عوامل پیدا و پنهان فراوانی نقش ایفا میکنند. یکی از عوامل پنهان که موجب رشد، تکاپو و زایش مضاعف عمل میشود، رشد معنوی و برکت آن است. در فرهنگ قرآن و روایات، نقطه عزیمت هر حرکت، سخن و اندیشهای، اتکال آن بر پدیدههای غیبی و غیر آشکار است. از جمله این امور برکت و افزایش بهره وری انسان است. این نوشتار با توصیف و تحلیل محتوای آیات و روایات، برخی عوامل برکتافزایی را مورد مطالعه قرار داده است. از نتایج مهم پژوهش میتوان به امکان بهره گیری انسان از امدادهای غیبی و معنویت نظام طبیعت در افزایش بهرهوری و بهینهسازی امور اشاره کرد.